SOĞUK HAVANIN ÇARESİ: GURUTLU HANGEL

Hava bir az kapanınca, soğuyunca insanın aklına ne gelir? Sıcak çorba dediğinizi duyar gibiyim, ama doğru şık bu değil:) Soğuk havada benim aklıma ancak hangel gelir. Hem de gurutlu . Üstünde de kızartılmış köy tavuğu:) 

Gurutlu hangel, benim doğduğum bölgeye has bir yemek. Yani Azerbaycan'ın batısına.  Aslında içimden direkt "Gazah'a has bir yemek" demek geliyor, ama Tovuzlular, Gedebeyliler ve Borçalılar (Gürcistan'ın Azerbaycanlılar yaşayan kısmı) isyan etmesin diye söylemiyorum:)
Türkiye'de hangeli bilen belli bir kesim var. Örneğin, Karslılar, Iğdırlılar bilir bu güzel nimetin ne olduğunu:) Ama gurut nedir diye soran çok olacak biliyorum. Gerçi Azerbaycan'da da her kesin bildiği söylenemez. O zaman hemen söyleyeyim, gurut, yoğurdun veya ayranın tuzla kurutulmuş hali.

Ayran veya yoğurt torbaya dökülür, suyu bir az süzülünce torbanın üstüne ağırlık (taş mesela) konulur. Ayran (yoğurt) tamamen katılaşınca torbadan çıkartılır, bol tuzla iyice yoğrulur, yeniden torbaya konulur, bekletilir. Bir-iki gün sonra torbadan çıkartılır, yeniden yoğrulur ve yuvarlak şekil verilerek kurutulur. Öyle kurutmak deyip geçmeyin, bir kere gurutu kurutmak ciddi iş - ne çok sıcakta kalacak, ne çok soğukta, ne çok ışık alacak, ne karanlıkta bekletilecek. Zira hem içinin iyi kuruması, hem yüzeyinin küflenmemesi gerekiyor. Hele özellikle yoğurt gurutuysa, daha hassas - yağ oranı fazla olduğu için yanlış kurutma durumunda içinin acıması olasılığı yüksek. Gurutla ilgili engin bilgilerimi burada tamamlayıp, hangele geçiyorum:) Gurutun hangelde nasıl kullanıldığını da yapım aşamasında anlatacağım:)
                                                            MALZEME  LİSTESİ 

Un                                    -  1 kg 
Su                                     -  aldığı kadar  
Tuz                                   
Yumurta (opsiyonel)        -  1 adet 
Gurut                                 - 1 adet
Sarımsak                           -  2 diş 
Soğan                                -  4-5 adet 
Tereyağ                             -  300 gram 
Köy pilici                          -  1 adet 
      
                                                                  YAPILIŞI 

1. Gurut çok kuruysa ılık suda bir kaç saat bekletiliyor. Kuru değil, tazeyse, bekletmeye gerek yok. Gurutu bir kaba alıyoruz, bir bardak ılık su ekliyoruz ve elimizin altında döndürerek eritmeye başlıyoruz. Yoğurt haline gelince tamamdır. Çok katıysa biraz daha su ekliyoruz - zira yediğimiz yoğurttan daha sıvı, ayrandan daha kıvamlı olması gerekiyor. İki diş sarımsağı tuzla iyice dövüp guruta karıştırıyoruz ve bir kenara alıyoruz. Azerbaycan'ın çoğu bölgelerinde gurut yerine sarımsaklı yoğurt kullanılır, ama benim doğduğum bölgede bu kabul edilemez bir durum:)

2. Un, su ve tuzla sert bir hamur yoğuruyoruz. Hangelin hamurunun sert, daha doğrusu, elastik olması şart. Bazen kullandığımız unda bu açıdan sorun yaşayabiliyoruz, işte o anda opsiyon olarak malzeme listesine eklediğimiz yumurta devreye giriyor:) 

3. Hamuru küçük bezelere ayırıyoruz ve her bezeyi ayrı-ayrı açıyoruz. Hamurların ince açılmış olmasına dikkat etmek lazım. Ama baklava hamuru kadar ince olmasına da gerek yok:) 

4. Açılmış hamurları verev şeklinde kesiyoruz. 

5. Soğanı jülyen veya halka şeklinde doğrayıp, bol yağda kızartıyoruz. 













6. Ayrı bir tavada köy tavuğunu da tereyağında iyice kızartıyoruz. 

7. Büyük bir kazanda bol suyu yüksek ateşte kaynatıyoruz. Su kaynayınca tuz ekliyoruz. Kestiğimiz hamurları kaynayan suya döküyoruz. Bu sırada dikkat etmemiz gereken nokta şu - hamurların hepsini birden değil - tek-tek atmamız lazım. Ayrıca, hamuru diğer hamurun üstüne atmıyoruz - kevgirle kazanın içindeki hamurları dikkatlice bir kenara toplayıp, suyun içine  atıyoruz. 

8. Hamurlar suyun üzerine toplanıp, rengi de beyazlaşmaya başladığı anda pişmiş demektir. Kazanı ocaktan alıyoruz.
Hangeli kaynatırken ateşin yüksek olması şart - aksi takdirde hamur suyun içinde dağılır. 

9. Hamuru kevgirle kazandan alıp büyük servis tabaklarına dağıtıyoruz. Bizim köyde tabakta hangel yenmez aslında, sinide (tepsi) yenir:)  Hamuru tepsiye aldıktan sonra bir yemek kaşığıyla dikkatli bir şekilde eşit şekilde dağıtıyoruz. Amaç, hamurların topak şeklinde olmamasını sağlamak....

10. Ezilmiş gurutu kaşıkla hamurların üstüne döküyoruz. Benim köyde yaptığım gibi:))

11. Yağda kavrulmuş soğanı gurutun üzerine döküyoruz. En sonda da kızartılmış tavuğu ekliyoruz.

                                                    VE O MUHTEŞEM LEZZET HAZIR:)